Argentinar guztiek bezala biziki maite du futbola Nicolasek. Azpeitia eta inguruko

herrietako argentinar batzuk ostiral arratsaldero biltzen dira futbol partida bat jokatzeko.

Adin guztietakoak biltzen dira, eta txikienak harmailetan, ikusle zorrotz. Kirol-zorro

pisutsua darama soinean tabernan bildu garenean. Ez da kexu, lanean pisua mugitzera

ohitua dago urteen poderioz. Ez darama bizi oparoa, baina zoriontsua da. Bizi berri

baten bila atera zen sorterritik. Eta horrelakorik aurkitu du gurean.

 

Urte oparoago batzuetan bertaratu zen Nicolas. Etxean ez ziren gaizki bizi, ez zuten

larritasunik pairatzen, hobetzeko intentzioz eman zuen saltoa orain 5 urte. Lasaitasuna

bilatzen zuen Nicolasen familiak. Punta Altan bizi zen Nicolasen familia, nazioartean

ezaguna den Bahia Blancatik oso hurbil. Nicolasen etxean ostera ez zen gune turistiko

horren eragin handirik. Urte batzuk lehenago kolarritoa sufritu zuten eta hango

gorabehera eta segurtasun faltak atzean uzteko intentzioz atera ziren jaiotzen ikusi

zituen herritik. “Segurtasuna izan zen Argentinatik ateratzeko arrazoi pisutsuenetako

bat, Argentina polita da goitik behera, baina gauez kalera atera eta kontu handiarekin

ibili behar zara bestela agian jipoi bat jaso dezakezu ezer egin gabe”. Giro lasaiago bat

aurkitu du Euskal Herrian. Azpeitian izeba bat zuten eta han lurreratu ziren iritsitakoan.

Izeba bertan izateak asko lagundu zien bertako gizartean integratzerako orduan. Lehen

hilabeteak gogor samarrak egin zitzaizkion Nicolasi: Inguru berri bat, klima berri bat,

jende berria, … Hala ere ez da kexu, are eta gutxiago, oso eskertuta dago jasotako

harreragatik. Egun neskalagun azpeitiarra du, eta ezaguna da herrian. Baina egoera

honetara iritsi arte lan egin behar izan du.

 

Etxean zortzi bizilagun zeuden pilatuta hasieran. Egoera horrek ez zuen asko iraun

ordea. Nicolas eta bere aitak lana aurkitu zuten epe laburrean. Aita iturgina zuen, eta

berak ere bazuen ezagutzarik iturgintzan. Horretan ere zortea izan du Nicolasek. Aitak

eta biek euren kontura egiten zuten lan eta beraz bertokoek beste kobratzen zuten

eginiko lanarengatik. “Gauza jakina da askotan etorkinak izanagatik gutxiago kobratzen

dela lan berdina eginda. Guk geure kontura lan egiten genuenez guk ez dugu arazo hori

izan zorionez”. Lanari esker pisu bat alokatu ahal izan zuten Azpeitian bertan. Gauzak

hobetzen ari ziren familiarentzat eta Nicolas aitarekin lana eta ikasketak tartekatu

zituen. Goizez aitarekin lan egin eta arratsaldean mantentze-ikasketak egiten zituen

Azkoitian. Bizitza aurpegi goxoa erakusten ari zitzaion Nicolasi. “Betidanik gustatu

izan zait festa, eta lanean irabazten nuenarekin han eta hemen parrandatxoak emateko

lain izan nuen”. Horietako batetan ezagutu zuen Leire, bere neskalaguna. Leire 

azpeitiarra da jaitzez eta orain lau urte ezagutu zuten elkar. “Gauez ateratzean jendea

ezagutzen eta lagunak egiten joan nintzen. Horien artean Leire ezagutu nuen eta

hasieratik izan genuen harreman berezia”. Neskalaguna babes handia izan da

Nicolasentzat. Momentu onak eta ez hain onak bizi izan ditu eta horietan ezinbesteko

euskarri izan du Leire.

 

Lana laster aurkitu izanagatik beste begi batzuez ikusten dutela uste du Nicolasek.

“Jendeak askotan etorkinak laguntzez bizitzera etortzen garela uste du eta lana egiten

nuela ikustean beste jarrera batekin tratatzen ninduten, -behintzat lanera dator, ez

lapurretara- zioten”. Orain lan poltsa nabarmen gutxitu den garai hauetan jendeak lana

kentzera etorri direla ere uste izan dezakeela uste du eta honen inguruan lana bilatzen

duenak aurkitzen duela dio. Bera azkar ibili zen, mugitu egin zen eta bere kontura hasi

zen lanean. “Atzerritar batek lana aurkitzen duenean lana hor dagoelako aurkitzen du.

Atzerritarrak lehenago aurkitu badu azkarrago ibili delako izango da”. 

 

Egoera gogorragoa da orain, bertakoek gaizki badaude kanpotarrak are eta okerrago.

Bere larrutan bizi izan du Nicolasek egoera latz hau. Egun langabezian dago, lan bila.

Egunero ibiltzen da inguruotako lantegietan curriculumak banatzen, mugitzen. Ez du

langabezian egonagatik laguntzarik jasotzen. Ez du uste laguntzak handitu behar direnik

ere. “Ez dut uste laguntzak emateagatik eman behar direnik. Jendeari ezer ez egiteagatik

dirua ematen bazaio inork ez du ezer egingo”.

 

Kafetegian jendearen joan etorriari buruz hizketan Euskal Herritik ateratzen direnak

kanpoan nola hartzen ote dituzten galdetuta ez daki erantzuten. Asko dira hamarkada

batzuk atzerago Argentinarako bidea hartu zutenak, eta haiek ondo integratu direla dio.

Gaur egun asko dira Argentinan entzuten diren abizen euskaldunak. “Euskaldunen

oinordekoak direnei agian nabaritu ahal zaie gurasoen jatorria baino orokorrean bat

gehiago dira”. Ez du bertoko etorkinen egoera berdin ikusten. Etorkin guztiak poltsa

berdinean sartzen dituztela uste du. “Argentinar batek zerbait oker egiten badu jendea

jatorriarekin geratzen da, ez pertsona horren identitatearekin”. Horrek besteen izena

kutsatzea eragin izan du. Gizartean maila altuago edo baxuago batean integratuta ere

zerbait gertatzean beti daude denak puntu-miran. Ezin gainetik marka hori kendu.

 

Azkar egin du bat euskaldunon izaerarekin. Euskaldunak gustuko ditu. “Euskalduna

pertsona ona da, langilea eta parrandazalea. Zer gehiago behar da?”. Euskara du gure

kulturarekiko muga une honetan. Gai da hitz batzuk esateko eta ulertzen ditu

elkarrizketak astiro hitz egin ezkero, baino ez daki euskaraz hitz egiten. Horretan ere

Leire izan du lagun. Neskalagunak erakutsi dizkio hainbat hitz eta noizean behin

praktikatzen dute baina denbora-pasa gisa. Orain arte sekula ibili ez eta orain denbora

duenez euskaltegi batean izena ematekotan da. Zaila ikusten du dena den hizkuntza

ikastea eta horrek pena handia ematen dio.

 

Urteak pasa eta gero bost urte atzera egin izango balu berriro hartuko luke Euskal

Herrira ekarri zuen hegazkina. Eta hala gomendatzen die Euskal Herriari buruz

galdetzen diotenei. Oraintsu lagun batek eskatu dio informazioa. Ezkonduta dago eta

alaba txiki bat du eta gauza onak entzun ditu Euskal Herriari buruz. Nicolasek etortzera

animatu du, ez dela damutuko esan dio. “Nire lagunak aitaren ikuspuntutik ikusten du

bitzitza eta bere familiarentzat onena bilatzen du. Familia zaintzeko leku aproposagoa

dela esan diot. Hau leku lasaia da bizitzeko.” Egunen batean Nicolas Euskal Herritik

joan behar izango balitz Argentinara itzuliko litzateke. “Euskal Herria dut gustuko,

Gipuzkoa bereziki, bertako bizitzara ohitu naiz jada”. Hegoaldera joatea baino nahiago

izango luke jaioterrira itzultzea. Argentinan izan da gabonetako oporretan, bertan utzi

zuen familia bizitzen. Gustura egon da, han bizi izan zitekeen arazorik gabe baina

Euskal Herrira iritsitakoan ez du faltan botatzen Argentina. Dagoenekoz gauza gehiagok

lotzen du Nicolas Euskal Herriarekin baino, baina atzerritik etorri diren guztiek bezala

inoiz bere etxera itzultzeko ametsa du, ilusioz ikusten du une hori, baina momentuz ez,

ez du presarik.

 

Egoera politikoaz bustita

 

Pertsonaia berezia da Nicolas. Euskal Herrira iritsi eta gutxira sentitu zuen kuriositatea

bertako egoera politiko bereziaz. Badaki Euskal gizartearen zati handi batek ez duela

bere burua espainiartzat. Oso fenomenoa iruditzen zaio. Argentinan ere pisu handia du

politikak eta Euskal Herrira iritsitakoan azkar busti zen egoeraz. Ez du ongi ikusten

estatuak Euskal Gizartearen nahia isildu eta zapaldu nahi izana. ETAk azken hilketa

bete eta gero iritsi zen Euskal Herrira. Hori dela eta ez du gatazka armatuaren eraginik

nabaritu bere inguruan. “Horrek ere lagundu du, segurtasun bila etorri eta hemen

atentatuak egon izan balira nire esperientzia ez zen berbera izango”. Gatazka politikoa

ebazteko gizartearen inplikazioa behar dela dio. Baina gaian interesa izanda ere

kanpotik ikusten du, eta tentuz hitz egiten du honi buruz. “Euskaldunen arazo bat da eta

euskaldunek ebatzi behar duzuela uste dut”. Dena den nazioartetik ere lagundu ahal dela

uste dut. Orain arte ikusi duenaren arabera Kataluniako eta Euskal Herriko prozesuak

desberdinak direla uste du. Kataluniarren auzia ekonomiari lotuta dagoela dio, eta

euskaldunona aldiz sentimenduan oinarritzen dela. Bata zein bestean pazientzia behar

dela dio eta borrokak aurrera jarrai dezan espero du.

 

Krisialdiari aurre eginez

 

Krisialdiak gogor astindu du Euskal gizartea. Euskal Herrian krisiaren eragin hori

leunagoa izan den arren gutxien zuten pertsonen egoerak nabarmen egin du okerrera.

Eragin hau gehien sufritu dutenen artean daude etorkinak. Aurreko urteetan,

oparotasunak erakarrita bizi oparoago baten bila etorritako askok itzulerako bidea hartu

dute. Krisiaren epe gogorrenean lan faltak kolpatu du Nicolas. Jendearen laguntasuna aso du. Jakin badaki zaila egiten zaiola jendeari laguntza ematea. Ezer ez duenak nekez

eman dezake zerbait. Laguntza jaitsi dela dio. “Orain laguntza ez du edonork ematen,

laguntzaren bat jasotzeko konfiantza eman behar diozu jendeari, laguna egin”.